Συμβουλές Ασφαλούς Οδήγησης: Κράνη – Όλα όσα πρέπει να ξέρεις

Βάλτο καλά στο κεφάλι σου…

Συνεχίζοντας τα θέματά μας για τους νεοεισερχόμενους, αλλά και τους παλαιότερους αναβάτες στον χώρο των δύο τροχών, ασχολούμαστε με το πιο σημαντικό (αλλά όχι μοναδικό) στοιχείο του προστατευτικού εξοπλισμού, τα κράνη. Ποιοι τύποι υπάρχουν, ποια τα υλικά που χρησιμοποιούνται και τι πρέπει να προσέχετε στην συντήρησή τους.

Ξεκινάμε με τους βασικούς τύπους των κρανών που είναι τρεις: τα Full face, τα Jet (ή ανοικτά, μισά) και τα «σπαστά»/ανοιγόμενα ή Flip–up.

Full face (φουλφέις) ονομάζονται τα κράνη που καλύπτουν πλήρως το κεφάλι, έχοντας ένα άνοιγμα στο μπροστινό μέρος με μια αρθρωτή ζελατίνα.

Τα Jet κράνη δεν έχουν κέλυφος που να διέρχεται από το σημείο του σαγονιού, αφήνοντας το πρόσωπο έκθετο, αν και σε αυτή την περίπτωση φέρουν επίσης ζελατίνα για την προστασία από τον αέρα.

Τα «σπαστά» ή flip–up, είναι κράνη τα οποία μπορούν να μετατραπούν σε full face ή Jet, μέσω της άρθρωσης που έχουν στο μπροστινό τους μέρος, επιτρέποντας στο κάτω μισό του κράνους να ανασηκώνεται (Jet) ή να ασφαλίζει σταθερά μπροστά από το σαγόνι (full face).

 

Υπάρχουν επίσης και άλλα είδη κρανών, όπως τα τύπου Off–Road ή τα πολυμορφικά, τα οποία μετατρέπονται σε ανοικτού ή κλειστού τύπου μέσω μόνιμων μετατροπών που απαιτούν εργαλεία, αλλά δεν θα επεκταθούμε προς το παρόν σε αυτά. Κοινό σημείο όλων των κρανών πάντως είναι η δομή τους και ο τρόπος που κατασκευάζονται.

Το εξωτερικό σκληρό κέλυφος των κρανών συνήθως είναι κατασκευασμένο από πολυκαρμπονάτο (polycarbonate) πολυμερές πλαστικό, ενώ υπάρχουν επίσης κράνη που έχουν κέλυφος από υψηλής ποιότητας πλέξη fiberglass ή ανθρακονημάτων.

Εσωτερικά του σκληρού αυτού κελύφους, υπάρχει μια παχιά στρώση διογκωμένης πολυστερίνης (EPS), η οποία παίζει τον κυριότερο ρόλο στην απορρόφηση των δυνάμεων κρούσης σε περίπτωση ατυχήματος.

Η στρώση αυτή καλύπτεται από υποαλλεργικές επενδύσεις-μαξιλαράκια, που έρχονται σε επαφή με το κεφάλι και μέρη του προσώπου μας για σταθερή αλλά άνετη εφαρμογή.

Τα περισσότερα κράνη φέρουν αεραγωγούς με δυνατότητα ρύθμισης της ροής του αέρα στο εσωτερικό τους, για τον καλύτερο δυνατό εξαερισμό στο εσωτερικό τους.

Στην ΕΕ, τα κράνη που πωλούνται πρέπει υποχρεωτικά να καλύπτουν κάποιες προδιαγραφές ασφαλείας, οι οποίες ορίζονται από μια σειρά τυποποιημένων εργαστηριακών μετρήσεων αντοχής στην κρούση και στην προστασία. Οι προδιαγραφές αυτές είναι οι ECE 22.05, ενώ τώρα βρισκόμαστε στη σταδιακή μετάβαση προς τις αυστηρότερες ECE 22.06.

Αυτό που θα πρέπει να αναζητά κάθε αναβάτης, είναι το ειδικό αυτοκόλλητο με τις προδιαγραφές ECE στο κράνος που πρόκειται να αγοράσει. Αν δεν υπάρχει το αυτοκόλλητο, απλά αποφεύγετε την αγορά όσο δελεαστική και αν είναι η τιμή του, καθώς τίθενται σημαντικά θέματα ασφάλειας!

Ένα άλλο σημαντικό θέμα έχει να κάνει με την περίοδο χρήσης ενός κράνους και την περίφημη «ημερομηνία λήξης» του.

Τα κράνη δεν είναι βεβαίως τρόφιμα για να «λήξουν». Ωστόσο, αυτό που συμβαίνει είναι ότι με τον καιρό τα υλικά κατασκευής τους και ειδικά η εσωτερική στρώση EPS, χάνουν σταδιακά τις ιδιότητές τους, με αποτέλεσμα να προσφέρουν ελλιπή προστασία.

Ο γενικός κανόνας λέει ότι ένα κράνος θα πρέπει να αλλάζεται μετά από 5 έτη χρήσης, ανεξαρτήτως της κατάστασής του, ενώ θα πρέπει να αποφεύγεται η αγορά καινούργιων κρανών που έχουν μείνει για επτά χρόνια στο ράφι ενός καταστήματος ή ακόμα και μέσα στο κουτί τους.

Η ημερομηνία κατασκευής τους αναγράφεται (μερικές φορές στο εσωτερικό, κάτω από τις επενδύσεις) και ο κάθε πωλητής είναι υποχρεωμένος να σας ενημερώσει σχετικά με αυτό.

Σημαντικό επίσης είναι ότι ένα κράνος θα πρέπει να αντικαθίσταται αν έχει υπάρξει ατύχημα με αυτό και έχει επιτελέσει τον σκοπό του, καθότι στην περιοχή που δέχθηκε το χτύπημα η πολυστερίνη (EPS) έχει συμπιεσθεί κι έχει χάσει τις απορροφητικές της δυνατότητες.

Τώρα σε ό,τι αφορά τη συντήρηση ενός κράνους θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, καθώς το πώς του… συμπεριφερόμαστε μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τη διάρκεια της ζωής του.

Ακολουθούν ορισμένες συμβουλές:

• -Ποτέ το κράνος αποθηκευμένο μόνιμα σε μπαγκαζιέρες ή κάτω από τη σέλα του σκούτερ. Οι θερμοκρασίες τον χειμώνα κι ακόμη περισσότερο το καλοκαίρι (ξεπερνούν εύκολα τους 50 βαθμούς Κελσίου μέσα σε ένα top case) επιταχύνουν χρονικά τη φθορά των υλικών του και μειώνουν την διάρκεια της ζωής του.
• -Το κράνος φυλάσσεται εντός του σπιτιού όταν δεν χρησιμοποιείται, με τους αεραγωγούς και την ζελατίνα του ανοικτή για να αερίζεται επαρκώς. Μην βάζετε γάντια και μπαλακλάβες στο εσωτερικό του, γιατί πολύ σύντομα θα αποκτήσει μια καθόλου ευχάριστη μυρωδιά.
• -Οι εσωτερικές επενδύσεις είναι αφαιρούμενες και πλενόμενες στις περισσότερες των περιπτώσεων. Χρησιμοποιήστε ουδέτερα καθαριστικά ή ειδικά προϊόντα καθαρισμού που κυκλοφορούν στο εμπόριο γι’ αυτό τον σκοπό.
•  -Με τον καιρό και τη χρήση, η ζελατίνα θα αποκτήσει αναπόφευκτα γρατζουνιές και χαρακιές, οι οποίες προκαλούν διάθλαση του φωτός και παραμορφώνουν την εικόνα, ειδικά το βράδυ. Αλλάξτε την ζελατίνα του κράνους πριν το πρόβλημα αυτό επιδεινωθεί.

Τέλος, κάτι ζωτικής σημασίας όταν αγοράζουμε κράνος. Η σωστή εφαρμογή ενός κράνους στο κεφάλι μας είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας ασφάλειας και άνεσης.

Ποτέ μην αγοράζετε ένα κράνος χωρίς να το δοκιμάζετε, βάσει του μεγέθους και μόνο, αφού το Medium και το Large ενός κατασκευαστή, μπορεί να έχει εντελώς διαφορετική εφαρμογή σε μια άλλη εταιρία.

Πάντα να αναζητάτε τη συνδρομή και την βοήθεια των πωλητών στα εξειδικευμένα καταστήματα, σε ό,τι αφορά την επιλογή μεγέθους και πάντα να δοκιμάζετε προσεκτικά (και καθόλου βιαστικά) τα κράνη, πριν προχωρήσετε στην αγορά τους.