ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Παγκόσμια ρεκόρ ταχύτητας μοτοσυκλέτας, 1900-2021

Από τα 103 στα 600 km/h… μέσα σε 120 χρόνια!

Θυσία στο βωμό της θεάς που λέγεται… ολοένα μεγαλύτερη τελική. Ματαιότητα, ματαιοδοξία ή μήπως και τα δύο μαζί; Ποιό είναι το αόρατο χέρι που σπρώχνει τους ανθρώπους στο κυνήγι της μεγαλύτερης δυνατής τελικής, έστω και για ένα παραπάνω χιλιόμετρο την ώρα; Ρίχνουμε μια ιστορική ματιά στα επιτεύγματα ανθρώπου και μοτοσυκλέτας, με έπαθλο την “απόλυτη” ταχύτητα. Ένα κυνηγητό που διαρκεί κοντά στα 120 χρόνια και δεν δείχνει να έχει τελειωμό.

Κείμενο: Βασίλης Αντζουλάτος, Συνεργάστηκε: Παναγιώτης Αγγελάκος

Το πιο πιθανό στη δίτροχη ιστορία όλων αυτών που έχουν καβαλήσει μια μοτοσυκλέτα στη ζωή τους, είναι να πιάνουν τον εαυτό τους να προσπαθεί να δει στο κοντέρ τον υψηλότερο δυνατό αριθμό.

Κι αν ο αριθμός αυτός ήταν αρκούντως μεγάλος, ένα χαμόγελο ικανοποίησης σχηματιζόταν στο πρόσωπο, μιας και ο στόχος είχε επιτευχθεί: η μοτοσυκλέτα μας είχε μεγάλη τελική, κι εμείς χαρίζαμε φανταστικά παράσημα στον εαυτό μας: “ξεπέρασα τα 100 km/h”, “πήγα 150”, “έσπασα τα 200”, κάποιοι ακόμα και τα 300 km/h.

Η φαντασίωση περί τελικής ταχύτητας εξελίχθηκε σε ονείρωξη για πολλά “μεγάλα παιδιά”, τα οποία ασταμάτητα προσπαθούσαν να φτάσουν στα όρια των ικανοτήτων τους και των αποδόσεων των κινητήρων που χρησιμοποιούσαν, θέλοντας συνεχώς να βελτιστοποιήσουν την εξίσωση που θα πρόσφερε ένα νέο Παγκόσμιο Ρεκόρ, μια ακόμα μεγαλύτερη τελική ταχύτητα πάνω σε δυο τροχούς στην ανθρωπότητα.

 

 

Σε αυτό το άρθρο, που είναι το πρώτο μέρος του αφιερώματος, θα ασχοληθούμε με τα παγκόσμια ρεκόρ από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα, μέχρι τη δεκαετία του 1960, ενώ στο δεύτερο μέρος από το 1960 μέχρι σήμερα.

Η ιστορία των Παγκοσμίων Ρεκόρ Ταχύτητας ξεκινά ήδη από τις αρχές του 20ου αιώνα, οπότε επιτυγχάνονται διάφορα “απίστευτα” για την εποχή τους ρεκόρ ταχύτητας, με το πρώτο καταγεγραμμένο να έρχεται το 1903 από τον Glenn Curtiss στην χωμάτινη πίστα Yonkers της Νέας Υόρκης, στις ΗΠΑ.

1903: 103 km/h – Glenn Curtiss (Curtiss V-2 1.000 cc)

Εκείνο το πρωί ο ήδη θρυλικός αεροναυπηγός και πολύ πετυχημένος κατασκευαστής αεροπλάνων Glenn Curtiss καθόταν πάνω σε μια στενή δερμάτινη σέλα, που συνδεόταν με ένα σωληνωτό “ποδηλατικό” πλαίσιο και στο κέντρο φορούσε έναν δικύλινδρο V κινητήρα δικής του κατασκευής.

Η ενασχόλησή του με τα αεροπλάνα ήταν αυτή που του έδινε τη δυνατότητα να κατασκευάσει μοτοσυκλέτες που πραγματικά “πέταγαν” για την εποχή τους.

Ο Curtiss θέτει το πρώτο ρεκόρ στα 103 km/h και γίνεται ο πρώτος παγκόσμιος ρέκορντμαν στην ιστορία της μοτοσυκλέτας όσον αφορά την υψηλότερη τελική ταχύτητα.

 

1905: 144 km/h – Henri Cissac (Peugeot 1.489 cc)

Μετά τα 103 km/h του Curtiss η πρώτη επίσημη καταγραφή γίνεται το 1905 στο Μπλάκπουλ της Αγγλίας από τον Γάλλο αναβάτη Henri Cissac (διάσημος πρωταθλητής ποδηλασίας) πάνω σε μια θηριώδη Peugeot με κινητήρα V-2, 1.489 κυβικών! Η δοκιμασία θεωρήθηκε έγκυρη από την νέα τότε ομοσπονδία αγώνων μοτοσυκλέτας, μιας και ο αναβάτης ξεπέρασε το ένα χιλιόμετρο διαδρομής κατά τη δοκιμασία – κάτι που στην περίπτωση του Curtiss είχε αμφισβητηθεί.

O αερόψυκτος δικύλινδρος V κινητήρας ζύγιζε 27 κιλά (απέδιδε 12 ίππους…) και όλη η μοτοσυκλέτα μόλις 50 κιλά, έτσι ώστε να συμμορφώνεται με τους κανονισμούς.

Η Peugeot που οδηγούσε ο Cissac είχε ξύλινες ζάντες και καθόλου φρένα!

1907: 219.31 km/h – Glenn Curtiss (Curtiss V-8 4.000 cc)

Ολική επαναφορά από τον Curtiss, αυτή την φορά με μια μοτοσυκλέτα-εξολοθρευτή. Με κινητήρα V-8 και επίδοση το εξωπραγματικό ρεκόρ των 219.31 km/h… το οποίο και πάλι δεν έγινε δεκτό σαν έγκυρο.

Ο V-8 κινητήρας που χρησιμοποίησε στη δεύτερη μοτοσυκλέτα του ο Curtiss (ο οποίος φορούσε – πέρα από το μεγάλο μουστάκι του – κι ένα δερμάτινο σκούφο πιλότου… για προστασία) προερχόταν από αεροπλάνο, διέθετε 4.000 κυβικά εκατοστά (!) και είχε βιδωθεί πάνω σε ένα “αστείο”, εύθραυστο σωληνωτό πλαίσιο δικής του κατασκευής, με την τελική μετάδοση να γίνεται με άξονα απευθείας στον πίσω τροχό.

Το τεχνολογικό αυτό αριστούργημα έγινε η πιο γρήγορη μοτοσυκλέτα της εποχής, εντυπωσιάζοντας ακόμα και μέχρι σήμερα με την επίδοσή της: 219 km/h… κι όλα αυτά το 1907!

Ούτε αυτό το ρεκόρ του Curtiss δεν θα γραφτεί επίσημα στα βιβλία της ιστορίας, αφού στην προσπάθειά του δεν είχε τηρηθεί η τυπική διαδικασία καταγραφής, όπως θα ορίσει αργότερα η Διεθνής Ομοσπονδία Μοτοσυκλετισμού (FIM). Αυτό συνέβη γιατί για να καταγραφεί το ρεκόρ έπρεπε να επιτευχθεί δύο φορές (σε δυο προσπάθειες) πράγμα που δεν έγινε μιας και ο άξονας κίνησης της μοτοσυκλέτας του Curtiss έσπασε στην πρώτη προσπάθεια.

Το καλό πάντως ήταν πως ο αναβάτης επέζησε της δοκιμασίας… μιας και οι γιατροί και οι επιστήμονες της εποχής επέμεναν πως το ανθρώπινο ον δεν μπορεί να συνεχίσει να αναπνέει από μια ταχύτητα και πάνω! Από τα 200 km/h ας πούμε…

1920: 167.56 km/h – Gene Walker (Indian 994 cc)

Τα ρεκόρ του Glenn Curtiss ήταν μέχρι τότε ανεπίσημα, γιατί το πρώτο επικυρωμένο Παγκόσμιο Ρεκόρ Ταχύτητας που αναγνωρίστηκε από την Παγκόσμια Ομοσπονδία Μοτοσυκλετισμού (FIM) απονεμήθηκε στον Gene Walker το 1920. Το ρεκόρ του Walker ήταν σαφώς χαμηλότερο από αυτό του Curtiss.

Η FIM ήταν από τότε και παραμένει μέχρι σήμερα ο φορέας που εγκρίνει ένα ρεκόρ που αφορά τις μοτοσυκλέτες, ουσιαστικά μέσω της τήρησης των κανονισμών της. Ο Gene Walker, ο οποίος ήταν ένας από τους εργοστασιακούς αναβάτες/άσους της Indian, κατάφερε να αγγίξει τα 167.56 km/h, πάνω στη σκληρή άμμο της εμβληματικής παραλίας Daytona Beach των ΗΠΑ.

Η επόμενη δεκαετία θα χαρακτηριστεί από τον έντονο ανταγωνισμό ανάμεσα στις γερμανικές ΒMW και τις βρετανικές JAP – και μιας Gilera – με το ρεκόρ να αλλάζει διαρκώς χέρια… χιλιόμετρο το χιλιόμετρο!

1923: 174,58 km/h – Claude Temple (Anzani)

1924: 191,50 km/h – Βert le Vack (Brough Superior – JAP)

1926: 195,44 km/h – Claude Temple (OEC-Temple)

1928: 199,99 km/h – Owen Baldwin (Zenith-JAP)

1929: 207,60 km/h – Βert le Vack (Brough Superior)

1929: 216.75 km/h – Ernest Henne (BMW)

1930: 220.99 km/h – Joseph Wright (OEC-Temple-JAP)

1930: 221.67 km/h – Ernest Henne (BMW)

1930: 242.99 km/h – Joseph Wright (Zenith-JAP)

1932: 246.23 km/h – Ernest Henne (BMW)

1935: 256.04 km/h – Ernest Henne (BMW)

1937: 273.14 km/h – Eric Fernihough (Brough Superior – JAP)

1937: 274.18 km/h – Piero Taruffi (Gilera)

Ο διάσημος αναβάτης των διεθνών Grand Prix μοτοσυκλέτας Taruffi οδήγησε στην ιταλική “εθνική”, την Autostrada A4 μεταξύ Brecia και Bergamo μια τετρακύλινδρη σε σειρά, υπερτροφοδοτούμενη Gilera με κυβισμό 492 κυβικών εκατοστών. Η μοτοσυκλέτα ήταν ντυμένη, περικυκλωμένη για την ακρίβεια, από φύλλα αλουμινίου σε μια προσπάθεια να γίνει αεροδυναμική, παρά την όρθια θέση οδήγησης του αναβάτη. Άσχημη, ξε-άσχημη, η Gilera κατάφερε να κάνει ρεκόρ πάντως.

1937: 279.50km/h – Ernest Henne (BMW 495 cc)

Το τελευταίο Παγκόσμιο ρεκόρ που κατοχυρώθηκε από την Διεθνή Ομοσπονδία (FIM) πριν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ανήκει στον Ernest Jakob Henne και την BMW.

Ο διάσημος Γερμανός αναβάτης αγώνων ταχύτητας, πρωταθλητής στο γερμανικό πρωτάθλημα των 500cc και 700cc για το 1926 και 1927 αντίστοιχα, άγγιξε τα 279.51km/h σε έναν γερμανικό αυτοκινητόδρομο, κλείνοντας το κεφαλαίο των ρεκόρ πριν τον δεύτερο μεγάλο Παγκόσμιο Πόλεμο που στιγμάτισε την ανθρωπότητα.

1937: 218,9 km/h – Joe Petralli (Harley-Davidson 750 cc)

Από τα 279 km/h των επίσημων παγκοσμίων ρεκόρ της FIM, στην Αμερικανική Ήπειρο με τα δικά τους κόλπα και Ομοσπονδία.

O Ιταλοαμερικανός αναβάτης Joe Petralli ήταν ο τοπικός ρέκορντμαν, ένας άνθρωπος με πολύ μεγάλη αγωνιστική καριέρα και πολλές επιτυχίες πάνω σε μοτοσυκλέτες της Harley-Davidson τις δεκαετίες του 1920 και 1930.

Χώρος δράσης του οι πίστες Board-Track και Dirt-Track, οι πίστες ταχύτητας, οι αγώνες χωμάτινων αναβάσεων (Hillclimbing), αλλά και τα ρεκόρ ταχύτητας. Με 50 Παναμερικανικούς αγώνες που είχε κερδίσει, διατήρησε το ρεκόρ του πιο πολυνίκη αναβάτη των ΗΠΑ για 55 χρόνια!

Το 1937 ο Petralli πάνω στη σκληρή άμμο της παραλίας Daytona Beach στην Φλόριντα, έκανε “παγκόσμιο” ρεκόρ ταχύτητας (αμερικάνικο δηλαδή) πετυχαίνοντας 218,9 km/h, σπάζοντας το Αμερικάνικο επίσημο ρεκόρ, που θα διατηρηθεί επί 11 χρόνια, για να το καταρρίψει τελικά ο “ημίγυμνος” Rollie Free.

1948: 241,9 km/h – Rollie Free (Vincent 1000 cc)

Και στην περίπτωση του ρεκόρ του Roland “Rollie” Free η τελική των 241 km/h θα αναγνωριστεί από την Αμερικάνικη Ομοσπονδία, αλλά όχι από την FIM, αφού οι Αμερικανοί είχαν τους δικούς τους κανονισμούς όπως είπαμε.

Το ιστορικό – για λόγους που θα πούμε παρακάτω – αυτό ρεκόρ πραγματοποιήθηκε το 1948 στις αλυκές Bonneville Salt Flats της Utah, με τον αναβάτη να έχει επιλέξει μοναδική αμφίεση, όχι από επιλογή, αλλά επειδή… προέκυψε.

H ειδική “αεροδυναμική” φόρμα-ιδιοκατασκευή που φορούσε ο τρελο- Rollie είχε σκιστεί από την αντίσταση του αέρα στα 237 km/h που πέτυχε σε προηγούμενη προσπάθεια, κι έτσι στη μεγάλη δοκιμασία την έβγαλε, για να δοκιμάσει την τύχη του φορώντας το μαγιώ του, τα καλοκαιρινά παπούτσια του κι ένα σκουφάκι κολύμβησης στο κεφάλι!

Αγωνιζόμενος μοτοσυκλέτας τις δεκαετίες του 1920 και του 1930 ο Free πάνω σε Indian, για την προσπάθεια αυτή προτίμησε μια σαφώς ισχυρότερη και πιο προηγμένη τεχνολογικά Vincent HRD V-2 1000 cc.

Η φωτογραφία του ημίγυμνου αναβάτη σε θέση “ψαράκι” πάνω στη μοτοσυκλέτα, καθώς κυνηγάει το αμερικανικό ρεκόρ ταχύτητας θεωρείται όχι απλά cult… αλλά “καρα-κάλτ”, καθώς και η πιο διάσημη φωτογραφία στους μοτοσυκλετιστικούς κύκλους και όχι μόνο.

1951: 290.3 km/h – Wilhelm Herz (NSU 499 cc)

To πρώτο Παγκόσμιο ρεκόρ ταχύτητας μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο αργεί κάμποσα χρόνια και τελικά επιτυγχάνεται από τον Γερμανό αναβάτη Wilhelm Herz πάνω σε μια επίσης γερμανική NSU με κινητήρα 500 κυβικών με εξεζητημένη αεροδυναμική κάλυψη.

Η μοτοσυκλέτα λεγόταν NSU Delphin και το ρεκόρ έγινε στη γερμανική Autobahn A9 μεταξύ Ίνγκολσταντ και Μονάχου.

1955: 297.6 km/h – Russell Wright (Vincent-HRD 1000 cc)

Πάνω σε μια Vincent-HRD 1000 με κινητήρα V-2 στην άλλη άκρη του κόσμου, στην Swannanoa της Νέας Ζηλανδίας πλησιάζει παρά κάτι τα 300 χιλιόμετρα την ώρα.

1955: 311.778 km/h – Johnny Allen (Triumph 650 cc)

Το επόμενο ρεκόρ καταγράφεται, αλλά δεν κατοχυρώνεται επίσημα από την FIM, το 1955 και πάλι στις διάσημες αλυκές Bonneville, στην Utah των ΗΠΑ.

Ο Αμερικανός Johnny Allen ο οποίος υπήρξε αναβάτης-σύμβολο για την Triumph σε σχέση με τα ρεκόρ ταχύτητας έφτασε τα 311.778 km/h (193,2 mph) πάνω σε μια Devil Arrow, με δικύλινδρο κινητήρα από Thunderbird 650 τροφοδοτούμενου με νίτρο!

1956: 338.9 km/h – Wilhelm Herz (NSU 499 cc)

Το ρεκόρ του Allen δεν αντέχει πολύ, αφού την ίδια χρονιά επανέρχεται o Wilhelm Herz με NSU Delphin II (και πάλι 500 κυβικών) σπάει το φράγμα των 200 μιλίων την ώρα, πλησιάζοντας για πρώτη φορά το εκπληκτικό ρεκόρ των σχεδόν 340.2 km/h και γράφοντας ιστορία.

Και το ρεκόρ του Herz όμως δεν έμελλε να διατηρηθεί για καιρό, αφού έμεινε στην κορυφή για 33 μόλις ημέρες, για να το κατακτήσει και πάλι ο Johnny Allen.

1956: 345.9 km/h – Johnny Allen (Triumph 650 cc)

Ο Johnny Allen, με μια νέα μοτοσυκλέτα αεροδυναμικά ενδεδυμένη, την “Texas Ceegar” (“το πούρο του Τέξας”) έρχεται να ξεπεράσει και πάλι τον Herz καταφέρνοντας να πιάσει 345.9 km/h εκπλήσσοντας τον κόσμο, αφού χρησιμοποιούσε και πάλι τον δικύλινδρο κινητήρα Thunderbird 650 και μάλιστα χωρίς υπερτροφοδότηση.

Ούτε αυτό το ρεκόρ κατοχυρώθηκε από την FIM, ενώ Αμερικάνοι (κοινό και ομοσπονδία) αλλά και η Triumph έκαναν γιορτές, εκμεταλλευόμενοι το επίτευγμα μέσω διαφημίσεων στον περιοδικό Tύπο της εποχής.

Τρία χρόνια μετά ο Allen, θέλοντας να σπάσει το δικό του ρεκόρ, έχασε τον έλεγχο της μοτοσυκλέτας του με 320 km/h και τελικά έσπασε – ευτυχώς μόνο – τα πλευρά του.

TΕΛΟΣ ΠΡΩΤΟΥ ΜΕΡΟΥΣ (Συνεχίζεται… Στο δεύτερο μέρος – Τα Παγκόσμια ρεκόρ ταχύτητας από το 1960 μέχρι το 2020)