Οι καθρέφτες και η σπουδαιότητά τους στην οδική μας ασφάλεια
Αυτά τα εξαρτήματα που είναι βιδωμένα πάνω στη μοτοσυκλέτα μας και λέγονται καθρέφτες βρίσκονται εκεί για να υπηρετούν κάποιο συγκεκριμένο σκοπό. Είμαστε σίγουροι ότι το γνωρίζουμε; Κι αν ναι, πόσοι από εμάς τους χρησιμοποιούμε όσο χρειάζεται, και τελικά “πόσο” χρειάζεται; Κείμενο: Βασίλης Αντζουλάτος
Έχουμε μια μοτοσυκλέτα που κινείται στο δρόμο. Πάνω της βρίσκεται ένας αναβάτης που την οδηγεί και μπροστά ανοίγεται ο δρόμος.
Όσο κι αν ακούγεται αστείο ή παράδοξο, είναι πολλοί οι οδηγοί αυτοκινήτων και δίτροχων που όταν οδηγούν κοιτάζουν σχεδόν αποκλειστικά μόνο μπροστά τους. Είναι αυτό που λέγανε παλιά, οδηγούν “με παρωπίδες”.
Οι παρωπίδες ήταν μια απλή και αποτελεσματική εφεύρεση που επινοήθηκε αιώνες πριν για να μην επιτρέπει στα μάτια των αλόγων να βλέπουν γύρω-γύρω, να έχουν δηλαδή περιφερειακή όραση, παρά να κοιτάζουν μόνο μπροστά. Αυτό γινόταν ώστε να αποδίδουν καλύτερα τα άλογα-εργάτες-μεταφορείς και να μην τους αποσπάται η προσοχή, να χρονοτριβούν ή να τρομάζουν.
Πάμε τώρα στο σήμερα: υπάρχουν κάτι εξαρτήματα, με ένα μπράτσο και έναν καθρέφτη που βρίσκονται πάνω στο τιμόνι ή το φέρινγκ της μοτοσυκλέτας και έχουν τοποθετηθεί εκεί υποχρεωτικά από το νόμο, για λόγους ασφαλείας.
Κάποιοι ίσως πιστεύουν πως το θέμα “καθρέφτες” δεν είναι τόσο σημαντικό ώστε να τους αφιερωθεί ολόκληρο άρθρο συμβουλών ασφαλούς οδήγησης, αφού όλοι, λίγο πολύ ξέρουν να τους χρησιμοποιούν.
Δυστυχώς, όμως, στην Ελλάδα η ζυγαριά γέρνει προς το “λίγο” και όχι προς το “πολύ”. Για να το διαπιστώσετε αυτό και πρακτικά, παρατηρήστε, καθώς πλησιάζετε από πίσω αυτοκίνητα ή δίτροχα, πόσοι λίγοι οδηγοί γυρίζουν το κεφάλι τους προς τον καθρέφτη και αντιλαμβάνονται την ύπαρξή σας. Αναφερόμαστε στο ελαφρύ γύρισμα του κεφαλιού τους από τη θέση “ευθεία μπροστά” μέχρι τη στιγμή που τα μάτια τους συναντήσουν τον καθρέφτη – μια κίνηση που τις περισσότερες φορές απλά δεν συμβαίνει.
Ένας νέος παράγοντας που έχει προκύψει τα τελευταία χρόνια είναι οι μοντέρνου σχήματος και μινιμαλιστικού μεγέθους καθρέφτες που τοποθετούνται πάνω σε μοτοσυκλέτες και σκούτερ.
Οι μοντέρνοι καθρέφτες που, προς χάριν του design – πέρα από το μικρό μέγεθος που δεν βοηθάει – έχουν φάλτσα κομμένες τις εξωτερικές κάτω γωνίες τους. Με αυτό τον τρόπο δημιουργούν πρόβλημα ανασφάλειας στον χρήστη και τη μετακίνησή του, ειδικά μέσα στην πόλη.
Η μειωμένη ορατότητα των συγκεκριμένων καθρεφτών προκαλεί λάθη σε προσπεράσεις, αλλαγές πορείας και στροφές, αφού μηχανάκια και αυτοκίνητα που ακολουθούν (πλάι και πίσω από εμάς) “χάνονται” από το οπτικό μας πεδίο λόγω του σχήματος του καθρέφτη! Ένα ακόμα έναυσμα για να γραφεί αυτό το άρθρο, μας το έδωσε φίλος ο οποίος αφαίρεσε τους καθρέφτες από τη μοτοσυκλέτα του, για να την κάνει πιο “άγρια και μοδάτη”.
Ξεκινάμε από τα βασικά. Κάθε πόση ώρα πρέπει να κοιτάμε έναν καθρέφτη; Ένας χονδρικός κανόνας για τους καθρέφτες λέει ότι τους ελέγχουμε ανά 20 περίπου δευτερόλεπτα, αλλά κυρίως μιλάμε για τον αριστερό μας καθρέφτη για να δούμε τι γίνεται από πίσω μας, τι “μαγειρεύεται”, τι “παίζει” πίσω από την πλάτη μας.
Η δική μας πρόταση είναι η χρήση των καθρεφτών να γίνεται το αργότερο κάθε 20 δευτερόλεπτα και ανά δυο βλέμματα στον αριστερό καθρέφτη να ρίχνετε και μια ματιά στον δεξί. Αυτό γιατί υπάρχουν ιδιαιτερότητες στην κίνηση των ελληνικών δρόμων (βλ. επικίνδυνοι οδηγοί γύρω μας), που δικαιολογούν τη συχνή χρήση και του δεξιού καθρέφτη.
Το έχουμε ξαναπεί, αλλά δεν πειράζει αν το επαναλάβουμε για ακόμα μια φορά, ώστε να το εμπεδώσουμε, να μπει καλά στο μυαλό μας: σύμφωνα με τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας όταν δυο οχήματα κινούνται με την ίδια ταχύτητα στον ίδιο δρόμο το ένα πίσω από το άλλο πρέπει να τηρούν την ίδια απόσταση ασφαλείας.
Αν για παράδειγμα κινούνται και τα δύο με 60 km/h – η απόσταση μεταξύ τους μένει σταθερή, δεν αυξομειώνεται. Στην πράξη, όταν κινείσαι με σταθερή ταχύτητα – τη μέγιστη που ορίζει ο νόμος – κανένας δεν πρέπει να σε πλησιάσει επιταχύνοντας απειλητικά από πίσω σου. Η απόσταση που είχατε στην αρχή του δρόμου, πρέπει να παραμένει σταθερή μέχρι το τέλος του! Είκοσι μέτρα απόσταση έχετε π.χ. στην αρχή του δρόμου, είκοσι θα πρέπει να έχετε μέχρι το επόμενο φανάρι ή το επόμενο Stop.
Τα παραπάνω ισχύουν για τις χώρες της Ευρώπης βεβαίως, γιατί στην Βαλκανική Ελλάδα όλοι οδηγούν πατώντας όσο το δυνατό περισσότερο γκάζι και φυσικά δεν κινούνται σχεδόν ποτέ με την ταχύτητα που ορίζει ο νόμος. Σταθερή πορεία και σταθερές αποστάσεις δεν υφίστανται εδώ, εμείς σ’ αυτό τον τόπο είμαστε όλοι “γρήγοροι”! Όποιος δεν αντέχει… σπίτι του, κάπως έτσι δεν πάει;
Δεν θέλουμε να μπούμε σε κοινωνικές ή ηθικοπλαστικές αναλύσεις, δεν είναι ο σκοπός του άρθρου αυτός, γι’ αυτό ας δούμε πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τη δεδομένη – επικίνδυνη – κατάσταση.
Στον πραγματικό κόσμο και στον ελληνικό δρόμο, λοιπόν, κατά τη διάρκεια της πορείας σας, το πιο συνηθισμένο φαινόμενο είναι αυτός που βρισκόταν αρχικά 50 μέτρα πίσω σας, την επόμενη φορά που θα κοιτάξετε τον καθρέφτη θα είναι κολλημένος πάνω στην πλάτη σας. Γεγονός Νο1.
Καθώς κινείστε κανονικά στη λωρίδα σας είναι πολύ συνηθισμένο και εξαιρετικά επικίνδυνο να σας προσπεράσει από δεξιά (παρότι απαγορεύεται) ή να προσπαθήσει να κάνει κάτι τέτοιο αυτοκίνητο ή μοτοσυκλέτα ή σκούτερ. Γεγονός Νο2.
Άρα, τι μας λένε τα παραπάνω; Πρώτα απ’ όλα, ότι στην Ελλάδα, όσο σημαντικό είναι να κοιτάζει κάποιος μπροστά τον δρόμο του, άλλο τόσο είναι να ελέγχει διαρκώς και τους καθρέφτες του, κι όχι μόνο τον αριστερό, αλλά και τον δεξιό του!
Εκτός από το κοίταγμα στους καθρέφτες, όταν θέλουμε να βεβαιωθούμε ότι τίποτε (με τροχούς) δεν βρίσκεται “στην πλάτη μας”, θα πρέπει να συμπληρώνουμε τον έλεγχο των οχημάτων που μας ακολουθούν με ένα γρήγορο γύρισμα του κεφαλιού προς τα πίσω, ώστε να καλύψουμε τις τυχόν νεκρές γωνίες των καθρεφτών…
Καλές βόλτες λοιπόν και πάντα με ασφάλεια και μην ξεχνάτε πως οδηγούμε προσεκτικά και με μυαλό… έτσι ώστε να οδηγούμε πολλά χρόνια τις αγαπημένες μοτοσυκλέτες μας. Αυτός είναι ο κύριος στόχος μας.