Η Λαμπρέτα και οι αγωνιστικές μοτοσυκλέτες
Kαθίστε άνετα και διαβάστε μια σχετικά άγνωστη, αλλά πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία. Ψάξτε να βρείτε μια ιταλική κατασκευάστρια μοτοσυκλετών με κινητήρα V-2 τοποθετημένο εγκάρσια, που να μην είναι η Moto Guzzi. Δύσκολο ε; Είναι η Lambretta, διάσημη για τα σκούτερ της, που ουδεμία σχέση είχε με τις μοτοσυκλέτες, αλλά που τη δεκαετία του 1950 έφτιαξε ένα διαμάντι! Κείμενο: Βασίλης Αντζουλάτος
Lambretta ήταν το όνομα των σκούτερ που κατασκεύαζε η ιταλική εταιρία μεταλλουργίας/σωληνουργίας Innocenti και ήταν η μεγαλύτερη αντίπαλος της Piaggio, η οποία έφτιαχνε τη Vespa.
Η Innocenti-Lambretta ξεκινώντας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, κατέκτησε με τα δημοφιλέστατα και αξιόλογα σκούτερ της, όχι μόνο την Ιταλία, αλλά και όλο τον κόσμο και την ελληνική αγορά μαζί.
Πλήθος “επικών” και καλοφτιαγμένων, περίτεχνων σκούτερ (που έκαναν τις Vespa να μοιάζουν απλές σαν κατασκευή μπροστά τους) βγήκαν από τη Lambretta, ενώ ένα ελάχιστα γνωστό κομμάτι της ιστορίας της είναι πως σε κάποια φάση το διοικητικό συμβούλιο της εταιρίας αποφάσισε πως έπρεπε να μην περιοριστεί στους αγώνες σκούτερ της εποχής, αλλά να μπει και στο Παγκ. Πρωτάθλημα Ταχύτητας!
Η φιλοδοξία του μεγάλου αφεντικού και ιδρυτή της Lambretta, του Ferdinando Innocenti, τον έκανε να αναθέσει στον μηχανικό του, Giuseppe Salmaggi, να σχεδιάσει έναν εξελιγμένο αγωνιστικό δικύλινδρο, τετράχρονο κινητήρα με επικεφαλής εκκεντροφόρους… χωρίς να του ζητήσει συγκεκριμένη διάταξη.
Ο “Ιντζενιέρε” Salmaggi δεν ήταν ένας τυχαίος σχεδιαστής μοτοσυκλετών, αλλά ένας από τους κορυφαίους στην Ιταλία (καταξιωμένος ήδη πριν τον πόλεμο) κι έτσι όταν παρουσίασε για πρώτη φορά τη Lambretta στην έκθεση του Μιλάνου, το 1951, ο κόσμος δεν είχε ξαναδεί κάτι παρόμοιο.
Το πρωτότυπο της Lambretta έμοιαζε να είναι έτοιμο για να βγει στην παραγωγή. Με κρεμαστό κινητήρα, σωληνωτό πλαίσιο μονής ραχοκοκκαλιάς και όμορφο κουστούμι, σύντομα χαρακτηρίστηκε από το περιοδικό Motociclismo της εποχής σαν αριστούργημα.
Ο δικύλινδρος V κινητήρας 90 μοιρών είχε τον στροφαλοφόρο άξονα τοποθετημένο στο διαμήκη άξονα, με “τετράγωνες” διαστάσεις στα 54mm διάμετρο και 54mm διαδρομή και χωρητικότητα 247cc.
Η ανακοινώσιμη μέγιστη ιπποδύναμη ήταν οι “εξωτικοί” τότε 29 ίπποι στις 9.000 rpm και η τελική ταχύτητα στα 170 km/h.
Κάθε κύλινδρος είχε δύο βαλβίδες, που ελέγχονταν από ελατήρια και ο κάθε επικεφαλής εκκεντροφόρος γύριζε πάνω σε ρουλεμάν, ενώ κινούνταν, όχι από αλυσίδα, αλλά από άξονα και κωνικά γρανάζια (σύστημα bevel).
Ο θάλαμος καύσης είχε ιδιαίτερο σχήμα σφαίρας, ενώ πίσω από τον κινητήρα υπήρχε ένα κιβώτιο πέντε ταχυτήτων, το οποίο χειριζόταν ο αναβάτης με ένα διπλό λεβιέ ταχυτήτων (μύτη-φτέρνα).
Λόγω της αναξιοπιστίας πολλές φορές των αλυσίδων της εποχής, ο αρχιμηχανικός/σχεδιαστής Salmaggi επέλεξε η κίνηση στον πίσω τροχό να μεταφέρεται μέσω άξονα, μια λύση πολύ πιο βαριά και ιδιότροπη στις αντιδράσεις της από μια συμβατική αλυσίδα.
Και το πλαίσιο όμως είχε ενδιαφέρον, αφού διέθετε ιδιαίτερη σχεδίαση και χρησιμοποιούσε τον κινητήρα σαν ενεργό του μέρος, με ενισχυμένο το κατώτερό του τμήμα που “έδενε” τις κάσες του μοτέρ με την περιοχή έδρασης του ψαλιδιού.
Ο κινητήρας έμοιαζε να αιωρείται, αφού δεν υπήρχαν μπροστινές σωλήνες στην περιοχή του λαιμού του τιμονιού.
Το πιρούνι ήταν συμβατικό τηλεσκοπικό, αλλά αρχικά η πίσω ανάρτηση ήταν με ράβδους στρέψεως, που αργότερα άλλαξε σε συμβατικά αμορτισέρ με υποβοήθηση αέρα, ένα πολύ προηγμένο σύστημα για την εποχή.
Η Lambretta V-2 250 GP Racer εμφανίστηκε στην έκθεση του Μιλάνου του 1951 έτοιμη για αγώνες, κάτι που δεν αποτελούσε έκπληξη δεδομένου ότι είχαν πραγματοποιηθεί εκτενείς δοκιμές, μήνες πριν, σε μια τοπική πίστα.
Η αγωνιστική μοτοσυκλέτα των 250 κυβικών εξελίχθηκε για δυο ακόμα χρόνια (με δοκιμαστή μάλιστα τον θρυλικό, πρώτο Παγκόσμιο Πρωταθλητή 125cc Nello Pagani!) και όταν αποσύρθηκε το 1953, ο κινητήρας είχε πλέον υγρό κάρτερ και ο κάθε κύλινδρος είχε δύο εκκεντροφόρους!
Ένας άλλος κορυφαίος Ιταλός αναβάτης, ο Romolo Ferri, είχε τρέξει δύο GP του Παγκοσμίου 250cc σε Γαλλία και Ελβετία, αλλά δεν κατάφερε να ανέβει στο βάθρο.
Μια από τις τελευταίες Lambretta V-2 ήταν ξεχασμένη και εγκαταλελειμμένη σε μια γωνιά του εργοστασίου και κανείς δεν ήξερε πλέον ότι επρόκειτο για αγωνιστική μοτοσυκλέτα Grand Prix, μέχρι που εμφανίστηκε ο Vittorio Tessera (μέγας Lambrettista και μηχανικός) που σαν φύλακας της κληρονομιάς της χρεοκοπημένης πλέον εταιρίας, κέρδισε την εμπιστοσύνη και τον σεβασμό της οικογένειας Innocenti.
Τελικά, το 1985 οι Innocenti του έδωσαν τα αρχεία του εργοστασίου, συμπεριλαμβανομένης και της πολύτιμης αγωνιστικής V-2 που κρυβόταν κάτω από μια σκονισμένη κουβέρτα. Σήμερα αυτή η μοτοσυκλέτα βρίσκεται στο μουσείο του Vittorio Tessera, στο Paullo του Μιλάνου.
H ιστορία λέει πως η Moto Guzzi εμπνεύσθηκε από αυτή την πρώτη και μόνη αγωνιστική μοτοσυκλέτα της Lambretta, για να παρουσιάσει τις δικές της V-2 καμιά δεκαριά χρόνια αργότερα και να καταστήσει αυτή τη διάταξη και τον άξονα στην κίνηση, “σήμα κατατεθέν” της!
Αυτό όμως που πραγματικά ισχύει, είναι πως η Moto Guzzi σε κάποια φάση της πορείας της θέλησε να μπει στο χώρο των σκούτερ όπου αντιμετώπισε τον λυσσαλέο ανταγωνισμό της Piaggio και της Lambretta και όταν παρουσίασε το πρώτο μοντέλο με μικρούς τροχούς, η Lambretta σαν αντίποινα απάντησε με το αγωνιστικό V-2, απειλώντας να μπει στα μοτοσυκλετιστικά χωράφια της Guzzi.
Oι δυο εταιρίες συμφώνησαν τότε μεταξύ τους και αποφάσισαν η Moto Guzzi να μην μπει στο χώρο των σκούτερ και η Lambretta να μην παρουσιάσει ποτέ ξανά μοτοσυκλέτα!
