Η “ελληνική ασθένεια” των Πενηνταριών
Ένα παράδοξο φαινόμενο εμφανίζεται εδώ και χρόνια στην ελληνική αγορά. Παρότι το κοινό δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον για σκούτερ και μοτοσυκλετάκια-μοτοποδήλατα 50 κυβικών, το “περιβάλλον”, όχι μόνο δεν τα υποστηρίζει, αλλά απ’ ό,τι φαίνεται τα πολεμάει. Αλήθεια πού πήγαν όλα εκείνα τα πενηντάρια του παρελθόντος;
Η χώρα αυτή μοτοσυκλετιστικά έχει χτιστεί πάνω σε πενηντάρια. Να το θυμόμαστε αυτό. Ακόμα και μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1970 η συντριπτική πλειοψηφία των δίτροχων στην Ελλάδα ήταν 50 κυβικών.
Μεγάλη μοτοσυκλέτα για τον μοτοσυκλετισμό της εποχής ήταν μια “πεντακοσάρα”, “μεσαία” μια 250-400 cc, ενώ οι 750άρες και οι 1000άρες… μετρημένες στα δάχτυλα και οι ιδιοκτήτες τους “γνωστοί στο Πανελλήνιο”.
Πώς έγινε λοιπόν και τα 50άρια “εκδιώχθηκαν” από την αγορά και τους δρόμους; Ποιοι φταίνε για αυτό και τι οδήγησε στην εξολόθρευση του πιο προσιτού και φιλικού δίτροχου;
Δεν είναι ένας, αλλά πέντε οι κύριοι λόγοι που συνέβη κάτι τέτοιο. Πάμε να τους δούμε.
Νο1: Ο Νόμος και οι Προδιαγραφές
Όταν έχεις μια επιθετική νομοθεσία εναντίον όλων των δίτροχων, των παπιών, των σκούτερ, των μοτοσυκλετών επί δεκαετίες από όλες τις κυβερνήσεις που έχουν περάσει από την Ελλάδα… αυτά συμβαίνουν. Δηλαδή πρώτον δεν γίνονται μεγάλες τροποποιήσεις στους νόμους και δεύτερον ό,τι συμβεί είναι συνήθως προς το χειρότερο.
Από την άλλη έχουμε τα περίφημα Euro 3, 4, 5…15, τα οποία απαιτούν ολοένα και πιο πολλά και κάνουν τις προδιαγραφές αυστηρότερες, με αποτέλεσμα τα ελαφρά, φθηνά και προσιτά δίχρονα – που είχαν και αξιοπρεπείς επιδόσεις – να εξαφανιστούν και στη θέση τους να έρθουν τα αργά και βαριά τετράχρονα. Γρήγορα και αποτελεσματικά τα παλιά δίχρονα – Αργά τα νέα τετράχρονα, τα οποία συγχρόνως είναι “κομμένα” με τελική 45 km/h!
Νο2: “Τι είπατε; Τελική 45 km/h;”
Ούτε για βόλτες σε πάρκο δεν φτάνουν τα 45 χιλιόμετρα την ώρα. Ή μάλλον ναι – για αυτή την περίπτωση είναι ιδανικά. Είναι κατάλληλα και για τις ευρωπαϊκές πόλεις όπου οι υπόλοιποι χρήστες του δρόμου κινούνται με την ίδια ταχύτητα και σέβονται όσους κινούνται πάνω σε δυο τροχούς.
Στην Ελλάδα, οι αυτοκινητιστές έχουν την τάση να εκνευρίζονται (για τους δικούς τους παράλογους λόγους) όταν βλέπουν δίτροχα – πόσο δε μάλλον αργά δίτροχα – τα οποία τους παρακωλύουν στην “ειδική διαδρομή” από τη δουλειά στο σπίτι, και προσπαθούν έτσι να τα προσπεράσουν, εμποδίσουν, εξαφανίσουν αφού τα αντιμετωπίζουν λίγο-πολύ σαν “παράσιτα του δρόμου”. Κατά συνέπεια, είναι επικίνδυνη η οδήγηση στην Ελλάδα ενός αργού πενηνταριού και απαιτεί ικανότητες από πλευράς αναβάτη/αναβάτριας για να μπορέσει να επιβιώσει.
Νο3: “Προβληματικά” Διπλώματα
Οι προηγμένες χώρες της Ευρώπης, κι αυτές που θέλουν να αναπτυχθούν, δημιουργούν νόμους ευνοϊκούς προς τα δίτροχα, ώστε οι αυτοκινητιστές να μπορούν να οδηγήσουν ακόμα και 125άρια με το δίπλωμά τους. Έτσι υπάρχει πολλαπλό όφελος (οικονομικό, κυκλοφοριακό, περιβαλλοντολογικό).
Στην οπισθοδρομική Ελλάδα ούτε 50άρι δεν οδηγείς με δίπλωμα αυτοκινήτου… απαγορεύεται.
Άντε λοιπόν να πληρώσει κάποιος δασκάλους, παράβολα, να σπαταλήσει χρόνο για μαθήματα και να πάει να δώσει εξετάσεις. Όσο πιο δύσκολη, χρονοβόρα και κοστοβόρα κάνεις μια διαδικασία τόσο αποτρέπεις τους ανθρώπους από το να την τολμήσουν. Το ξέρουμε το κόλπο.
Έτσι για να μπορέσει κάποιος να ξεκινήσει από μικρός να οδηγάει δίτροχα και κάποια στιγμή να φτάσει στους μεγαλύτερους κυβισμούς, θα πρέπει να πάρει τέσσερα διπλώματα! Ένα για μοτοποδήλατο, ένα για μοτοσυκλέτες Α1, ένα για Α2 και τέλος το “απεριόριστων κυβικών”… τη στιγμή που το δίπλωμα αυτοκινήτου είναι ένα μόνο και το παίρνει κατευθείαν απεριόριστο. Αν αυτός ο νόμος δεν κάνει διακρίσεις μεταξύ αυτοκινήτων και δίτροχων, τότε ποιος κάνει;
Νο4: Υψηλότερες τιμές
Λόγω του ότι – όπως είδαμε παραπάνω – η νομοθεσία πολέμησε τους δίχρονους κινητήρες και τους έβγαλε από τους δρόμους, φέρνοντας τους τετράχρονους, κι επειδή οι δεύτεροι είναι πολυπλοκότεροι, η τιμή αγοράς ανέβηκε. Έτσι τα 50άρια ακρίβυναν και έφτασαν πολύ κοντά στις τιμές των 125αριών.
Πηγαίνει λοιπόν ο αρχάριος να πάρει 50άρι το οποίο του ταιριάζει για πολλούς λόγους (μικρό βάρος, όχι πολλή δύναμη, ευκολία χρήσης, οικονομία, κλπ) και αντιμετωπίζει το εξής δίλημμα: “Να πάρω 50άρι ή μήπως 125άρι που είναι σχεδόν στην ίδια τιμή;”, “Να πάω για δίπλωμα 50αριού τώρα ή να περιμένω κανα-δυο χρόνια για να πάω στα 125 και να μην τα πληρώνω όλα διπλα;”.
Άσε που όπως είπαμε τα μοντέρνα 50άρια δεν πάνε μία (εντάξει πηγαίνουν πιο γρήγορα, αλλά με μετατροπές που δεν επιτρέπονται από το νόμο) και είναι επικίνδυνα στους ελληνικούς δρόμους.
Έτσι οι αντιπροσωπείες – που γνωρίζουν όλα τα παραπάνω… και με το παραπάνω – θα προτιμήσουν να ασχοληθούν με τα 125άρια και όχι τόσο με τα πενηντάρια, αφού έχουν την ίδια “φασαρία” και το κέρδος είναι ελαφρώς μεγαλύτερο στο 125άρι. Να γιατί δεν υπάρχουν πολλά 50άρια, ιδίως στη μοτοσυκλέτα που μετριούνται στα δάχτυλα… του ενός χεριού, ενώ τα σκούτερ καλά κρατούν με σχεδόν όλους τους μεγάλους κατασκευαστές να τα περιλαμβάνουν στη γκάμα τους.
Νο5: Έρχονται τα Ηλεκτρικά!
Η περίφημη έλευση των ηλεκτρικών (μαζί με όλα τα νέα και αρκετά προβλήματα που φέρνουν μαζί τους) επικεντρώνεται αρχικά πάνω στην κατηγορία των 50αριών. Αυτά θα πληγούν πρώτα.
Γιατί όταν έχεις μια κατηγορία δίτροχων που την έχεις φιμώσει στα 45 km/h τελικής ταχύτητας, πατάς πάνω της κι εμφανίζεις τα όχι τόσο αποδοτικά ηλεκτρικά σκούτερ και μοτοσυκλετάκια που την καταφέρνουν αυτή την τελική. Στο μεταξύ, η τιμή απόκτησης για ένα ηλεκτρικό δίτροχο έχει αυξηθεί ιδιαίτερα και πάλι σε σύγκριση με τα συμβατικά πενηντάρια.
Ένα-ένα, αλλά και όλα μαζί τα παραπάνω συνέβαλαν και συμβάλλουν στη συρρίκνωση της αγοράς των 50αριών, τα κάνουν είδος προς εξαφάνιση. Για τι μεγέθους αγορά μιλάμε όμως;
Πόσα 50άρια πωλούνται το χρόνο στην Ελλάδα; Παρότι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ελλάδα δεν έχει επίσημο φορέα που να καταγράφει και να ανακοινώνει αξιόπιστα τις πωλήσεις των 50αριών, κι οι υπολογισμοί γίνονται “στο περίπου”!
Πριν από 10 χρόνια ήταν κοντά στις 5-7.000 το χρόνο, σήμερα πρέπει να είναι στις 2.500-3.000 μονάδες. Ποιος ξέρει; Στο μεταξύ στην Ευρώπη που γίνεται η καταγραφή όπως πρέπει, έχουμε πωλήσεις που έφτασαν τις 272.338 μονάδες το 2018 και τις 303.152 του 2019, μια αύξηση του 11,3%.
Οι μεγαλύτερες αγορές μοτοποδηλάτων στην Ευρώπη ήταν: η πάντα δυνατή στα 50άρια Γαλλία με 91.043 μονάδες (!), η παραδοσιακά ισχυρή Ολλανδία με 62.340 (!), το Βέλγιο (27.073), η Γερμανία (25.247) και τέλος η Ιταλία με 21.133.
ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΜΑΣΤΕ ΛΟΙΠΟΝ ότι η εξαφάνιση των 50αριών είναι “ελληνική ασθένεια” και δεν ισχύει για όλο τον κόσμο, ενώ είμαστε βέβαιοι ότι δεν πρόκειται να υπάρξει κάποια βελτίωση στο μέλλον.
Πενηντάρια ζητάει ο κόσμος, αλλά πενηντάρια δεν παίρνει, απλότητα ζητάει – πολυπλοκότητα παίρνει. Χαμηλές τιμές και εύκολες διαδικασίες απόκτησης διπλώματος θέλει – υψηλές τιμές και ταλαιπωρία με “διπλώματα και παραδιπλώματα” εισπράττει στην πράξη.
Κι έτσι χάνονται δυστυχώς οι δυνητικές νέες γενιές αναβατών και αναβατριών που θα στελεχώσουν τους χώρους της μοτοσυκλέτας, των παπιών και των σκούτερ.